Drogowe bariery ochronne to kluczowy element infrastruktury drogowej, mający na celu zapewnienie bezpieczeństwa uczestnikom ruchu. Ich prawidłowe zastosowanie wymaga znajomości obowiązujących wytycznych i norm. W tym artykule przedstawimy najważniejsze zasady doboru i instalacji barier ochronnych na drogach.

Cele stosowania drogowych barier ochronnych

Głównym celem stosowania drogowych barier ochronnych jest zapewnienie optymalnego poziomu bezpieczeństwa uczestnikom ruchu drogowego, a także ochrona osób i obiektów znajdujących się w otoczeniu drogi. Bariery mają za zadanie powstrzymanie pojazdu przed zjechaniem z jezdni w miejscach, gdzie mogłoby to stanowić zagrożenie, takich jak skarpy, rowy czy zbiorniki wodne.

Dodatkowym celem wytycznych jest ujednolicenie stosowanych rozwiązań na drogach o podobnych parametrach ruchu i poziomie zagrożenia. Dzięki temu możliwe jest zapewnienie spójności i przewidywalności infrastruktury drogowej, co wpływa na poprawę bezpieczeństwa i komfortu jazdy.

Wytyczne określają także kryteria doboru barier ochronnych pod względem ich cech funkcjonalnych, takich jak poziom powstrzymywania, szerokość pracująca czy poziom intensywności zderzenia. Pozwala to na optymalne dopasowanie typu bariery do warunków panujących na danym odcinku drogi.

Kryteria stosowania drogowych barier ochronnych

Decyzja o zastosowaniu barier ochronnych na danym odcinku drogi powinna być poprzedzona analizą występujących zagrożeń oraz parametrów ruchu drogowego. Główne kryteria brane pod uwagę to:

  • Miejsca zagrożeń na drodze lub w jej otoczeniu (skarpy, rowy, zbiorniki wodne, itp.)
  • Natężenie i struktura ruchu (udział pojazdów ciężarowych, prędkość pojazdów)
  • Geometria drogi (łuki poziome, spadki podłużne)
  • Szerokość pasa drogowego i dostępna przestrzeń

Na podstawie tych czynników określa się konieczność zastosowania barier ochronnych oraz ich wymagane parametry, takie jak poziom powstrzymywania czy szerokość pracująca. Pozwala to na optymalne zabezpieczenie miejsc potencjalnie niebezpiecznych przy jednoczesnym zachowaniu racjonalności ekonomicznej.

Ważnym aspektem jest także zapewnienie odpowiedniej długości barier przed i za miejscem zagrożenia. Minimalne długości wynikają z konieczności prawidłowego zakotwienia bariery i zapewnienia jej pełnej funkcjonalności na całym zabezpieczanym odcinku.

Rodzaje drogowych barier ochronnych

Norma PN-EN 1317 klasyfikuje drogowe bariery ochronne na podstawie ich cech funkcjonalnych, takich jak poziom powstrzymywania, szerokość pracująca czy poziom intensywności zderzenia. Nie określa ona jednak konkretnych rozwiązań konstrukcyjnych czy materiałowych. Na rynku dostępne są różne typy barier, m.in.:

  • Bariery stalowe – najpopularniejsze rozwiązanie, charakteryzujące się dobrym stosunkiem ceny do parametrów
  • Bariery betonowe – stosowane głównie na drogach o dużym natężeniu ruchu i wysokich prędkościach
  • Bariery linowe – lekka konstrukcja, polecana do zabezpieczania skarp i rowów
  • Bariery tymczasowe – używane na czas prowadzenia robót drogowych

Wybór konkretnego typu bariery powinien być podyktowany warunkami panującymi na danym odcinku drogi oraz wymaganym poziomem powstrzymywania. Istotne jest, aby stosowane rozwiązania były identyczne pod każdym względem z barierami poddanymi wcześniej testom zderzeniowym zgodnie z normą PN-EN 1317.

Poziomy powstrzymywania barier ochronnych

Poziom powstrzymywania określa zdolność bariery do zatrzymania uderzającego w nią pojazdu. Wyróżnia się następujące poziomy:

  • Mały (T1, T2, T3) – tylko dla barier tymczasowych
  • Normalny (N1, N2)
  • Podwyższony (H1, H2, H3)
  • Bardzo wysoki (H4a, H4b)

Poziom powstrzymywania dobiera się na podstawie natężenia ruchu, udziału pojazdów ciężarowych oraz dopuszczalnej prędkości na danym odcinku. Im wyższe prędkości i większy udział ciężkiego ruchu, tym wyższy wymagany poziom powstrzymywania.

Szerokość pracująca barier

Szerokość pracująca to poziome odkształcenie bariery podczas uderzenia pojazdu, mierzone od lica prowadnicy. Wyróżnia się następujące klasy szerokości pracującej:

W1 ≤ 0,6 m
W2 ≤ 0,8 m
W3 ≤ 1,0 m
W4 ≤ 1,3 m
W5 ≤ 1,7 m
W6 ≤ 2,1 m
W7 ≤ 2,5 m
W8 ≤ 3,5 m

Szerokość pracująca ma kluczowe znaczenie przy doborze barier ochronnych w miejscach z ograniczoną przestrzenią za barierą, np. przy obiektach inżynierskich. Bariera powinna być tak dobrana, aby jej ugięcie dynamiczne nie było większe niż odległość do zabezpieczanej przeszkody.

Poziom intensywności zderzenia

Poziom intensywności zderzenia (ASI) określa stopień narażenia pasażerów pojazdu na przeciążenia podczas uderzenia w barierę. Wyróżnia się następujące poziomy ASI:

  • A – ASI ≤ 1,0
  • B – 1,0 < ASI ≤ 1,4
  • C – 1,4 < ASI ≤ 1,9

Poziom A zapewnia najwyższy stopień bezpieczeństwa pasażerów, natomiast poziom C dopuszcza większe przeciążenia. Dobór poziomu ASI zależy od lokalnych uwarunkowań i priorytetów w zakresie ochrony uczestników ruchu.

Oprócz wskaźnika ASI, bierze się pod uwagę także teoretyczną prędkość uderzenia głowy (THIV) oraz opóźnienie głowy po zderzeniu (PHD). Parametry te pozwalają na pełniejszą ocenę zachowania bariery podczas zderzenia i jej wpływu na bezpieczeństwo pasażerów.

Zasady usytuowania i montażu barier ochronnych

Prawidłowe rozmieszczenie i montaż barier ochronnych ma kluczowe znaczenie dla ich skuteczności. Wytyczne określają m.in. minimalne odległości barier od krawędzi jezdni, zasady łączenia odcinków barier czy sposób ich kotwienia.

Na pasach dzielących zaleca się stosowanie dwustronnych barier ochronnych, chyba że występują specyficzne uwarunkowania. W przypadku przeszkód lub miejsc zagrożonych na pasie dzielącym, konieczne może być zastosowanie jednostronnych barier o osobnym oddziaływaniu.

Ważnym aspektem jest zapewnienie odpowiedniego zakończenia barier ochronnych. Na drogach krajowych z zasady wyklucza się możliwość stosowania zakończeń wystających ponad powierzchnię gruntu. Zalecane jest stosowanie zakończeń zagłębionych w gruncie lub odpowiednio ukształtowanych zakończeń skośnych.

Przy przejściu z barier obustronnych w jednostronne należy zachować odpowiedni skos. Zalecany jest skos nie większy niż 1:20, a optymalnie 1:50. Pozwala to na płynne przeprowadzenie pojazdu wzdłuż bariery w razie najechania.

Prawidłowy montaż i usytuowanie barier ochronnych wymaga dużej staranności i doświadczenia. Nawet najlepiej dobrana bariera nie spełni swojej funkcji, jeśli zostanie nieprawidłowo zainstalowana.

Podsumowanie

Stosowanie drogowych barier ochronnych zgodnie z obowiązującymi wytycznymi jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa na drogach. Dobór odpowiednich parametrów barier, takich jak poziom powstrzymywania czy szerokość pracująca, powinien być oparty na dogłębnej analizie warunków ruchu i występujących zagrożeń.

Należy pamiętać, że sama obecność barier nie gwarantuje pełnego bezpieczeństwa. Równie ważne jest promowanie bezpiecznych zachowań wśród kierowców i przestrzeganie przepisów ruchu drogowego. Tylko holistyczne podejście, obejmujące zarówno infrastrukturę, jak i czynnik ludzki, pozwoli na skuteczne podniesienie poziomu bezpieczeństwa na drogach.

Jeśli szukasz profesjonalnego wsparcia w zakresie doboru i montażu drogowych barier ochronnych, zachęcamy do kontaktu z działem obsługi klienta firmy Tioman. Oferujemy kompleksowe rozwiązania, w tym bariery mostowe oraz szeroki wachlarz rodzajów barier drogowych. Nasi eksperci chętnie odpowiedzą na wszelkie pytania i pomogą w doborze optymalnych rozwiązań dla Twojej inwestycji.